زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

محمد بن عباس (راوی)




محمد بن عباس، از مصنفان و مؤلفان شیعه قرن سوم هجری قمری بود.


۱ - معرفی اجمالی


شیخ طوسی محمد بن عباس را از مصنفان شیعه آورده که مجموعه روایاتی داشته و حمید بن زیاد به واسطه احمد بن میثم آن را روایت کرده است.
[۱] شیخ طوسی، الفهرست، ص۱۵۲.    
وی با این مشخصات ناشناخته است، جز اینکه به دلیل روایت حمید بن زیاد (م ۳۱۰ق) با یک واسطه از او، وی را از مؤلفان قرن سوم می‌شماریم، اما از آن رو که راوی او و نیز محمد بن عباس بن مرزوق (مروان)، احمد بن میثم است و از سویی اثر هر دو مجموعه روایی می‌باشد،
[۲] شیخ طوسی، الفهرست، ص۱۵۲.    
برخی رجالیون احتمال اتحاد این دو را مطرح کرده‌اند
[۳] اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۲، ص۱۳۴.    
[۴] بروجردی، سید علی، طرائف المقال، ج۱، ص۳۵۰.    
[۵] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۳، ص۱۳۵.
و از سویی محتمل است که محمد بن عباس بن مرزوق با محمد بن عباس بن مروان بن ماهیار، معروف به ابن حجام (م ۳۲۸ق) یکی باشند.
[۶] خوئی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۷، ص۲۰۹.    
همچنین این احتمال مطرح شده است که شخصیت موردنظر این نوشته و نیز محمد بن عباس بن مزروق با محمد بن عباس بن عیسی غاضری متحد باشند.
[۷] حسینی تفرشی، سید مصطفی، نقد الرجال، ج۴، ص۲۳۷-۲۳۸، پاورقی۷.    
[۸] حسینی تفرشی، سید مصطفی، نقد الرجال، ج۴، ص۲۳۸، پاورقی۲.    
امکان تصحیف این نام با محمد بن عیاش هم وجود دارد.
[۹] شیخ طوسی، الفهرست، ص۱۱۱، ذیل شماره ۲۲۵ و پاورقی ۲.    
[۱۰] خوئی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۷، ص۳۲.    
[۱۱] خوئی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۸، ص۹۱.    
گذشته از اینان، کسان دیگری با این نام وجود دارند که در منابع رجالی نیامده‌اند از جمله محمد بن عباس راوی عمر بن یزید،
[۱۲] شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج۴، ص۴۲۵.    
محمد بن عباس قیصری
[۱۳] خصیبی، حسین بن حمدان، الهدایة الکبری، ص۳۷۱.    
و محمد بن عباس بن ولید.
[۱۴] علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ج۲، ص۶۲۷.    
[۱۵] استرآبادی، محمد بن علی، منهج المقال، ص۳۰۱.


۲ - پانویس

 
۱. ↑ شیخ طوسی، الفهرست، ص۱۵۲.    
۲. ↑ شیخ طوسی، الفهرست، ص۱۵۲.    
۳. ↑ اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۲، ص۱۳۴.    
۴. ↑ بروجردی، سید علی، طرائف المقال، ج۱، ص۳۵۰.    
۵. ↑ مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۳، ص۱۳۵.
۶. ↑ خوئی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۷، ص۲۰۹.    
۷. ↑ حسینی تفرشی، سید مصطفی، نقد الرجال، ج۴، ص۲۳۷-۲۳۸، پاورقی۷.    
۸. ↑ حسینی تفرشی، سید مصطفی، نقد الرجال، ج۴، ص۲۳۸، پاورقی۲.    
۹. ↑ شیخ طوسی، الفهرست، ص۱۱۱، ذیل شماره ۲۲۵ و پاورقی ۲.    
۱۰. ↑ خوئی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۷، ص۳۲.    
۱۱. ↑ خوئی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۸، ص۹۱.    
۱۲. ↑ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج۴، ص۴۲۵.    
۱۳. ↑ خصیبی، حسین بن حمدان، الهدایة الکبری، ص۳۷۱.    
۱۴. ↑ علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ج۲، ص۶۲۷.    
۱۵. ↑ استرآبادی، محمد بن علی، منهج المقال، ص۳۰۱.


۳ - منبع


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۷۴، برگرفته از مقاله «محمد بن عباس».


رده‌های این صفحه : شخصیت‌های قرن 3 (قمری) | مؤلفان شیعه قرن 3 (قمری)




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.